Poolnacht is een filmische voorstelling met in de hoofdrol een onwezenlijke natuur. Een zintuiglijke ode aan de nacht.

Onze tijd is verslaafd aan tijd, en aan het eeuwige gebrek daaraan. Tijd om te verdoen, om uit te zitten, om vooruit te lopen of druk in te maken. Tijd om een ei te koken of het vliegtuig te halen. Wat ‘onze’ tijd niet kent, is rust. Wij moeten doen, zien, beleven, handelen en consumeren. We winnen minuten door snelkookrijst, de microgolfoven, de Senseo en de waterkoker.

Poolnacht wil het hebben over ons verlangen naar impulsarme plekken, waar we kunnen ontsnappen aan onze gejaagde levens en rust kunnen vinden. Wij associëren dit verlangen vaak met een externe plaats, met wegtrekken, met de vrije natuur.

In de periode van 20 november tot 21 januari komt in het noordelijke Gamvik, op het Noorse eiland Sørøya, de zon niet op. Dit is het meest noordelijke gebied van Europa. Kom je hier, dan ben je de noordpoolcirkel al enkele honderden kilometers overgestoken. Poolnacht heet deze permanente duisternis die gedurende negen weken het onderscheid tussen dag en nacht wegvaagt. Of zoals Karl Ove Knausgard het in ‘Nacht’ verwoordt: “Het was dag en nacht donker, het speelde geen rol wanneer je sliep en wanneer je wakker was, alles was in wezen één pot nat.“. 

Vijf artiesten trekken in de winter van 2014 weg van stad, straten, verkeer, winkels, internet, … naar dit noordelijke onherbergzame natuurgebied met ruwe, besneeuwde bergen en een soms woeste oceaan. In de weken die ze op het eiland doorbrengen, komt de zon niet één keer tot aan de horizon. Ze onderzoeken er ons verlangen naar meer tijd en minder impulsen. Ze verzamelen in klank, tekst en beeld de gedachten en indrukken die het wekenlang durende donker oproepen. De ervaring wordt getekend door het ‘lossen’ van de tijd. Door het uitschakelen van elke tijdsaanduiding en zonder een zon aan de horizon om op te oriënteren verliezen ze al snel elk besef van tijdsverloop. Het enige wat ze weten, is dat iemand van het eiland hen komt verwittigen als het tijd is om het vliegtuig te halen. Wanneer die dag zal aanbreken; dat kunnen ze alleen maar gokken. In een deoriënterende omgeving gedomineerd door sneeuw en duisternis worden ze geconfronteerd met hun behoefte aan houvast.

Terug in de stad kneden ze hun ervaringen van de aanhoudende duisternis tot een zintuiglijke muziektheatervoorstelling. Midden in de stad nodigen ze het publiek uit in een artificieel landschap en dompelen hen onder in een immersieve ervaring van een donkere onmeetbaarheid.

© Liesbet Grupping