Recensie De Morgen

Evelyne Coussens in De Morgen, 26 juli 2019

Met de voorstelling 15 419ft probeert het collectief Post uit Hessdalen ons weer ver te laten kijken, voorbij de kromming van de aarde, waar het ongekende maar ook het ongedachte ligt. Een poëtische insteek, maar de realisatie pakt fout uit.

Het zal niet makkelijk geweest zijn om voor deze voorstelling een locatie te vinden, want 15 419ft heeft lange, kilometerslange zichtlijnen nodig, en waar vind je die in ons geürbaniseerde Vlaanderen? Het is precies wat het collectief wil onderzoeken: op welke manier begrenst onze fysiek besloten omgeving ons denken? Kunnen we niet meer weids denken omdat we nergens meer weids kunnen kijken?

En dus beklimmen we de hoge tribunes en kijken naar de einder, samen met twee wit geklede figuren (mezzosopraan Els Mondelaers en tubaspeelster Berlinde Deman). Een touw loopt ons tegemoet van uit de verte, de oorsprong zien we niet, maar een enorm wiel tussen de tribunes trekt het wentelend binnen, alsof we het einde van de wereld naar ons toetrekken – om te ontdekken dat er geen einde is, dat het verlangen naar een kosmisch ‘daar’ ijdel is, want ‘daar’ is altijd ook ‘hier’.

Dat beeld is sterk, maar daarna worden de acties versnipperd. Een ikpersonage komt aan het woord en vertelt hoe ze een tweede vrouw de horizon ziet achtervolgen. Zelf probeert ze uit alle macht uit haar hoofd te ontsnappen. Er worden houten plaquettes omhoog gehouden waarop een woordenspel verschijnt.

Er is de soundscape van componist Thomas Smetryns die uit de boxen klinkt maar ook zijn ‘afstandscompositie’ die live wordt ingevuld door Mondelaers en Deman, met als hoogtepunt het muzikale gesprek tussen Mondelaers op cimbalen en een karretje vol luide toeters dat van aan de horizon komt aangereden – als een cryptisch antwoord op de vraag naar wat ‘daar’ dan ligt.

Het klinkt wat diffuus en dat is het ook: tekst, muziek en beeld lijken onafhankelijk van elkaar te opereren, de focus is ver zoek; dat is ironisch, want over die focus (en onze onmogelijkheid ervan) ging het juist.

Recensie Concertnews.be

Concertnews.be door Bert Hertogs, 28 juli 2019

“Het is toch rustgevend?” probeert een vrouw haar man te overhalen nadat ze 15419ft in Zandvliet zagen. Meneer lijkt niet meteen overtuigd en de woorden van zijn vrouw kunnen hem kennelijk niet op andere gedachten brengen. Dat is jammer voor hem want 15419ft is misschien wel een van de meest dromerige en poëtische voorstellingen die Zomer van Antwerpen 2019 te bieden heeft. Een voorstelling die je verder doet kijken dan je dacht te kunnen, met de blik op de einder. Tijdens de avondvoorstelling die wij meemaakten was er ook een prachtige bijrol weggelegd voor een groep ganzen die in V-vlucht vlogen. Toen de twee actrices met hoorns en toeters scheepvaartcommunicatie nabootsten, schrokken de dieren zo, dat ze plots in een boog van hun oorspronkelijke vlieglijn vlogen om daarna terug mooi de route te volgen in het verlengde van hun aanvankelijke lijn. Het leverde gelach op de tribunes op. Kijk, dat is zo’n wonderlijk moment dat meteen ook de meerwaarde van deze voorstelling en bij uitbreiding van openluchttheater aantoont.

Nu goed, de vraag stelt zich of 15419ft openluchttheater is. In se is het een muziektheatervoorstelling. Toch valt het op dat in de persinfo die we bekwamen eerder naar een installatie verwezen wordt. Punt is dat 15419ft de kenmerken van beide heeft én dat maakt het des te boeiender. Het is overigens geen zuivere muziektheatervoorstelling, er komt tekst in die eerder aan een literaire avond doet denken. Zo’n avond waarin je je als journalist die sinds het vierde lager een bril draagt, zich aangesproken voelt in de charme van een zin als ‘Ik kom uit het land der bijzienden en kroon mezelf tot koning.’

Het knappe aan 15419ft is dat het weet te intrigeren op basis van erg gewone en kleine handelingen. Het luiden van een klok, een koord van 4,7 km dat rustig opgerold wordt op een grote haspel, terwijl de tijd langzaam voorbij klotst zoals het schuim dat op het Schelde Rijn Kanaal links van ons staat nadat er een Nederlandse boot gepasseerd is. Schuim dat op onze mond komt te staan uit puur verlangen om meer van die zoete woorden en zinnen tot ons te kunnen nemen. Inzichten ook die de tijd gegund worden om stilletjes aan binnen en door te sijpelen: ‘Als niemand ernaar kijkt, zou de wereld daar niet bestaan.’ horen we terwijl we naar de horizon staren, instemmend knikkend deze zin opschrijvend terwijl links en rechts van ons de combinatie van natuur en industrie, die tegenstelling, de geur van bomen, hoog gras, en zand dat na twee dagen intense regen na een hittegolf de lucht zwanger van zuurstof maakt, terwijl aan de andere kant boten op diesel voorbijvaren en de petrochemie niet alleen via een vlam maar ook in zijn penetrante geur waar te nemen valt.

Een toon produceren de tuba en de trompet. Een lange, die doet denken aan het geluid van boten. Tot tubaspeelster Berlinde Deman met haar blaasinstrument ons verlaat en zo auditieve diepte toevoegt aan de zintuiglijke ervaring. We lijken gaandeweg zoals de tekst het stelt meer en meer op te lossen in de windvlaag of de luchtspiegeling terwijl we verschillende bordjes met tekst op verschillende afstanden van ons lezen: ‘Het vergezicht. Het veelbelovend niets.’, ‘Het vergezicht. Een veel veroverd iets.’, ‘Het vergezicht. Maar het beloofde niets.’ en ‘Een vers gedicht. En het loofde iets.’ lezen we. Met het slaan van de cimbalen en de hoorn communiceert sopraan Els Mondelaers naar haar collega die op een wagentje van veraf naar ons komt toegereden met toetergeluiden die ook nu weer refereren naar die van boten en zoals gezegd een groep ganzen doen opschrikken terwijl we samen met de tekst fantaseren hoe het zou zijn om mee te vliegen met die ganzen of met een boot mee te varen. Verlangen, verwachten, verdiepen, ver kijken, … en de resonerende verte waar we met haar mee naar kijken, nemen we gulzig in ons op als een kind dat na een hete zomerse dag frisdrank wordt voorgeschoteld met een rietje, een vol glas dat in één lange zuigbeweging leeggedronken wordt tot de allerlaatste druppel in onze mond verdwenen is.   

Recensie in De Standaard

Gilles Michiels in De Standaard, 9 juli 2019

Stappen naar de horizon

De schermverslaafde hedendaagse mens lijkt het kijken verleerd. Met een muziekinstallatie aan de Schelde wil het gezelschap Post uit Hessdalen ons weer warm maken voor het vergezicht.

De verte is ver zoek, constateren de makers van 15 149ft. Moderne technologie en verstedelijking hebben ons tussen beeldscherm en beton vastgezet, waardoor we de reikwijdte van onze bloedeigen ogen en oren dreigen te vergeten. Dat verrekijken zou volgens Post uit Hessdalen weleens verband kunnen houden met ons vermogen tot verbeelding. Kunnen we dat nog: onze horizon verbreden?

Deze voorstelling ontleent haar naam aan het aantal voetstappen dat ons op zeeniveau scheidt van de kromming van de aarde. Na het Nederlandse Oerol meert het veelzijdige gezelschap op Zomer van Antwerpen aan langs de Schelde, waar een gigantische bobijn, een schijnbaar oneindig touw en een muziekinstallatie zijn neergepoot. Vijftig minuten lang zal dat touw door de bobijn worden ingehaald, alsof elk stukje een stap van het publiek richting de horizon ­suggereert.

De landschappen die we onderweg ‘zien’, worden verklankt door een bevreemdend muziekstuk van Thomas Smetryns, dat aan het geluid van de passerende boten doet denken. Alleen is die compositie, gebracht op trompet, tuba en een rijdende muziekmachine, te willekeurig om ons echt te vervoeren. 15 149ftkondigt zich aan als een uitnodiging om de diepte van een landschap te ervaren, maar haar muziek lijkt dat eerder te overstemmen.

Bijgevolg verliest het intrigerende uitgangspunt al snel richting. Met zijn rondtollende bobijn en een gevoelig verhaal voegt Post uit Hessdalen een poëtische lading toe aan de eeuwige zoektocht naar het onbekende, maar onderweg blijven we ons afvragen: als de voorstelling het ruisen van de Schelde wil laten horen, waarom speelt ze er dan overheen?

PAKMAN in Frankfurter Wochenblatt

Frankfurter Wochenblatt
27.03.19

Irrer Rhythmus zwischen Paketen
Belgische Theatergruppe präsentiert „Pakman“ im Lieferwagen

Fechenheim (sh) – Als Zuschauer der Aufführung von „Pakman“ sollte man noch einmal tief Luft holen, bevor es losgeht, denn während der rasanten Nummer bleibt keine Zeit mehr zum Atmen.

Die belgische Theatergruppe „Post uit Hessdalen“ gastiert während des Kinder- und Jugendtheaterfestivals „Starke Stücke“ in mehreren Stadtteilen. Auch in Fechenheim beeindruckten die Künstler mit ihrer Jonglage- und Rhythmus-Performance. Jongleur Stijn Grupping und Trommler Frederik Meulyzer bringen den Aufführungsort zu „Pakman“ gleich mit: Das kurze aber intensive Stück spielt im Inneren eines Paket-Trucks. Die rund 25 Zuschauer sitzen auf stabilen Kartons, die per Fließband durch ein Loch in einer Plexiglasscheibe in den kleinen Zuschauerraum transportiert werden. „Pakman“ hat noch eine kurze Kaffeepause, doch dann geht der Stress los. Die Uhr tickt erbarmungslos und es müssen jede Menge Pakete ausgeliefert werden. Die sich steigernde Hektik verdeutlicht Grupping, indem er Gummibälle präzise in einer irren Choreografie von Tisch, Wänden und Decke abprallen lässt, dazu spielt Meulyzer einen wilden, aber exakten Trommeltanz. Die beiden gönnen sich nur kurze Pausen, dann trötet wieder der Wecker und der Stress geht weiter.

Das Timing ist perfekt, die Show atemberaubend. „Unsere Idee ist, den Lieferservice-Wahnsinn darzustellen. Man bestellt nachts etwas und erwartet, dass die Ware schon morgens früh vor der Haustür steht“, verdeutlicht Grupping die Botschaft von „Pakman“. Er hat bereits als Kind die Kunst des Jonglierens erlernt, Performance-Partner Meulyzer spielt ebenfalls von Kindesbeinen an Schlagzeug. Zwei Jahre hat das Duo für sein Programm unter der künstlerischen Leitung von Ine Van Baelen trainiert, seit Juli 2016 sind sie mit ihrem Spezial-Truck auf Tour. „Langweilig wird uns die Show nicht, im Gegenteil, wir bauen immer mal neue Abläufe ein“, sagt Grupping.

Das Jonglieren und Trommeln im engen Lastwagen ist eine große Herausforderung, aber so ein Gefährt als eigener Aufführungsort hat natürlich auch Vorteile. „Wir können überall spielen – auf Schulhöfen sowie in kleinen Ortschaften, die keinen Veranstaltungsraum haben“, sagt Meulyzer. „Pakman“ kommt übrigens komplett ohne Sprache aus und ist auch für erwachsene Zuschauer ein einmaliges Erlebnis. Die Aufführung ist heute in Hattersheim zu sehen, am Donnerstag in Zeilsheim, am Freitag in Sindlingen und am Samstag im Nordwestzentrum.
Weitere Informationen unter www.starke-stuecke.net.

Recensie in Knack Focus

‘Post uit Hessdalen maakt in Poolnacht de verveling verrukkelijk’

 

Els Van Steenberghe in Knack Focus, 12 januari 2016

Vijf bevriende kunstenaars ontvluchtten vorig jaar de ratrace waarin Westerlingen collectief gevangen lijken te zitten en brachten enkele weken door in een niemandsland vlakbij Groenland. Tijdens hun verblijf hielden ze een dagboek bij. Uit die dagboekfragmenten puurden ze vervolgens de intrigerende performance Poolnacht. ***

The Play = Poolnacht

Gezelschap = Post uit Hessdalen en Muziektheater Transparant

In een zin = Poolnacht is een kleinood van een bende ‘uitvinders’ die balanceren op de rand van performance, theater en beeldende kunst. Met deze creatie die het donker letterlijk laat oplichten, bieden ze het perfecte antwoord op wat er misgaat in onze samenleving waarin alles altijd maar ‘sneller en meer en groter’ moet.

Hoogtepunt = Het moment dat het decor begint te bewegen en het doodse landschap allerminst doods blijkt…

Score = * * *

Quote =

‘De wind is altijd aanwezig op dit eiland, maar nu is hij uitzinnig en ongetemd. Wie de natuur wil omschrijven, schetst een temperamentvol karakter. Waarom zou een mens wel en een berg niet koppig kunnen zijn?’

EN

‘Hier zijn is een oefening in mij concentreren op het heden. Er in slagen vijf minuten voor mij uit te staren zonder aan de volgende vijf te denken. ‘Windstilte van de ziel’ – zo omschreef Nietzsche de verveling. Wachten zonder meer dat beloond wordt met de openbaring van de ware tijd, niet die van de klok maar de innerlijk beleefde.’

EN

‘Herinneringen worden niet in steen gebeiteld, nee, ze worden telkens herschreven. Hoe vaak heb ik me dat al gerealiseerd?’

Wanneer hebt u zich voor het laatst verveeld? Rare vraag, niet? ‘Zich vervelen is goed voor onze kinderen’, met zulke adviezen wapperen pedagogen van tijd tot stond. Maar het is ook goed voor groot geworden kinderen die dezer dagen – na de welverdiende kerstrust – harder dan ooit door de dagen racen om afspraken na te komen, nieuwe afspraken te maken, te vergaderen, het werk weer op schema te krijgen, nieuwe strategieën te bedenken, …

‘En wat als we nu eens uit die ratrace stappen?’, dat dachten de jonge theatermakers van Post uit Hessdalen, Post uit Hessdalen vzw werd in 2014 opgericht door circusartiest en cinematograaf Stijn Grupping en theatermaker en scenarist Ine Van Baelen. Voor Poolnacht trommelden ze ook Liesbet Grupping, Frederik Meulyzer en Lucas Van Haesbroeck op. Samen trokken ze naar het Noorse eiland Sørøya waar het nooit écht dag wordt en waar de sneeuwval ervoor zorgt dat je soms het gevoel hebt door de wolken te lopen. Of door het hiernamaals. De vijf hielden elk een dagboek bij. Uit die dagboeken werd een monoloog werd gepuurd die werd ingesproken door de warme en wat verweesd klinkende stem van Geert van Rampelberg. Van Rampelberg vertolkt – zonder live aanwezig te zijn tijdens de voorstelling – een man die van de eenzaamheid geniet maar er evengoed onder lijdt. En dat is exact wat de vijf ook ervoeren tijdens hun reis. Even deed het niets deugd maar al snel begonnen ze dat in te vullen mag structuur, met dagtaakjes, met een dagelijkse wandeling in de voetsporen die ze zelf de dag tevoren achtergelaten hadden. Ze hadden behoefte om een eindigheid aan de schier oneindigheid van het landschap te stellen.

Het prachtige aan deze voorstelling is dat je hun belevenis aan den lijve ervaart. Na een warm ontvangst word je binnengeleid in een volledig verduisterde zaal. Je zit zeer dicht tegen een projectiescherm dat de hele scène beslaat. Daarop begint – zo lijkt het – een zwart-witdocumentaire over het landschap van Sørøya. Het duurt even voor je beseft dat het landschap er daadwerkelijk zo zwart-wit oogt tijdens de poolnacht. De stem van Van Rampelberg stuurt en prikkelt je gedachten terwijl je met je ogen door het landschap waadt. De traagheid en het ontbreken van enig tijdsbesef wordt deel van de voorstelling. Je waadt rond door een landschap dat haast een maanlandschap lijkt en waar het licht van de sneeuw en niet van de zon komt. Het fascinerende is dat de film veel meer is dan een film. Er zit een heuse scenografie verborgen achter het projectiescherm. Een scenografie die pas na een tijd zichtbaar wordt. Pas dan merk je de dimensies in het beeld, net zoals in het echte landschap.De makers gaan weliswaar iets te voorzichtig te werk. De evolutie die in de prachtige tekst zit wordt te weinig beantwoord door een evolutie in de scenografie. Het verlangen om ons dezelfde belevenis te geven staat hun verbeelding als vormgevers en beeldenmakers ietwat in de weg.

Poolnacht is een kleinood van een bende ‘uitvinders’ die balanceren op de rand van performance, theater en beeldende kunst. Soms tuimelen ze al eens in de afgrond van het te weinig zeggende maar met deze voorstelling bieden ze dat perfecte antwoord op dé verslaving naar meer, groter en sneller van onze samenleving. Hier gaat alles traag en is alles groots. Poolnacht houdt halt in en bij de stilte, de traagheid en de grootsheid van de natuur. En de rust ervan. En het verveelt allerminst. Integendeel. Door te turen ontdek je schakeringen, details, schoonheid waarvan je niet besefte dat ze er was. En dit is te transponeren naar de maatschappij: wat minder hollen naar later en wat minder in de toekomst leven en wat meer turen naar dat- en diegene om ons heen. Dat lijkt een mooi, lichtgevend voornemen voor 2016, geboren tijdens die donkere Poolnacht.